قصه پرایدم(۱)...

ماجرا به سال 1399 بر می گردد. زمانی که خودرو و هر چیزی، روز به روز پَر می کشید. با خانمم تصمیم گرفته بودیم یک خودرو پراید بر اساس بودجه خود خریداری کنیم. در به در به دنبال پرایدِ صفر یا شبهِ صفر می گشتیم اما دریغ. در مراجعه به سایت ها و اپلیکیشن ها مورد برای فروش می گذاشتن اما به آنی مشتری پیدا می کرد. یک مورد به ظاهر خوب پیدا شد. بر اساس اطلاع یکی از همکارانم با سایت های کارشناسی خودرو قبلاً آشنا شده بودم. ضمن هماهنگی با کارشناس خودرو و طی کردن(قول شفاهی گرفتن) موضوع کارشناسی خودرو با فروشنده، به محله سازمان برنامه تهران، رفتیم. فروشنده کامله مردی بود. ماشین را بر انداز کردیم ولی بدنه ضربه کوچکی خورده بود که تا گِلگیر کشیده شده بود. کارشناس دور تا دور ماشین و بدنه را چک کرد بعد درخواست کرد تا موتور را هم بررسی کند و با خودرو دوری بزند اما فروشنده اجازه نداد. با فروشنده مذاکره کردم که من از اول با شما طی کردم و خودرو را با کارشناسی می خَرَم. به هر روی ایشون اجازه بررسی موتور و سواری با خودرو را نداد و درها را قفل کرد و به خانه برگشت. از منظر اخلاقی ناراحت کننده بود اما از منظر کسب و کار شاید برای آن فروشنده امری رایج بود. تعرفه کارشناسی خودرو آن زمان 150000 تومان پرداخت کردیم و کارشناس هم برگه معاینه ی نیم بندی نوشت و به ما داد. در پایان گفت این خودرو مشکل داشت. چه بهتر که معامله نشد. همین!

البته در این میان آگهی هایی برای فروش خودرو بودند که یک شرکت خصوصی و نمیدانم از چه طریقی مستقیماً خودرو را از کارخانه به داخل پارکینگ شرکت وارد می کرد اما به قیمت روز به مشتری می فروخت. شما پول را پرداخت می کردید، اسناد و اصل خودرو را بدون پلاک به شما تحویل می دادند و یک قرارداد دو جانبه با شما تنظیم می کردند. می گفتند 20 روزی صدور پلاک طول می کشد اما به درب منزل شما ارسال می شود. سؤالی که همیشه برای من مطرح می شد این بود که اگر بدلیلی خودرو پلاک نشد سراغ چه کسی باید بروی؟ شما پول را تمام و کمال پرداخت کرده ای و یک خودرو داری که با آن اجازه تردد در شهر نداری. من به این آگهی ها اعتمادی نکردم. 

باز، گشتن ها را یک هفته دیگر ادامه دادیم و واقعاً خسته شدیم. هر موردی پیدا می شد سریع شوهری برایش پیدا می کردند. تا اینکه یک پراید صفر مدل سال 1398 در یکی از آگهی های فروش خودرو پیدا کردیم و بلافاصله با فروشنده تماس گرفتیم. فروشنده محل پارک خودرو را در مرکز تهران معرفی کرد. کارشناسی خودرو را دوباره با این فروشنده طی کردیم، هر چند دوباره امیدی نداشتم. سر قرار رسیدیم. فروشنده خود را کارمند یک شرکت خصوصی معرفی می کرد و اعلام کرد خودرو برای دوستش هست! داخل پارکینگ محل نگهداری خودرو رفتیم و نزدیک یک خودروی تیبا بدون صندوق و یک پراید رسیدیم. سوار تیبا شد. اعلام کردم: من با شما در خصوص پراید صحبت کردم! گفت ببخشید یک خانم دیگر هم هماهنگ کرده بود تا تیبا را ببیند و با اون قاطی کردم. کارشناس هم رسید. گفت: خودرو را روشن کن و دنده عقب بیا. فروشنده روشن کرد اما دنده عقب هر چه سعی کرد، نیامد. ماشین درجا قفل شده بود. معلوم بود مشکل ترمز دستی دارد. از درون نیمچه نارحتی شدم و باز به کارشناس گفتم: شما ادامه بده. سواری این خودرو هم امکان پذیر نبود. از نظر فنی موتور بازدید شد. شاسی، رنگ و ... با کارشناس صحبت کردم که مشکل دقیقاً از چیست؟ اعلام کرد یا چرخ قفل کرده از کاسه چرخ هست یا ترمز دستی، که هر دو را با لحاظ هزینه تعمیر، می صرفه که همین را بخری. کارشناس برگه بررسی خودرو را نوشت و دوباره 150000 تومان دادیم بدون بررسی سواریِ خودرو. از کارشناس خواستم قولنامه را هم او تنظیم کند گفت: از یک تاریخی به بعد اجازه نداریم. البته این را هم گفت که سر راه از یک کارشناسی دیگری می آیم که ماشین چپی بود و مالک قشقرقی راه انداخت. با خریدار دعوا و بگو مگو کرد و ...

 با خانمم مشورت کردم. قیمت خودروی صفر آن زمان 70 میلیون تومان بود. قمیت این خودرو را تا 60 میلیون پایین آوردیم. مدارک خودرو را خواستم که از داخل گوشی با تعجیل نشان داد. قولنامه ای دستی با هم تنظیم کردیم و پولی کارت به کارت کردم و قرار شد فردا صبح برای محضر حضور پیدا کنیم. شب مجدداً با کارشناس تماس تلفنی گرفتم و در خصوص وکالت فروش و محتوای آن سؤالاتی پرسیدم.

فردا صبح با فروشنده مجدداً داخل پارکینگ رفتیم تا چک کنیم مشکل ترمز دستی رفع شده است یا نه؟ با خودرو چند متری جلو و عقب رفتم ظاهراً مشکل رفع شده بود. با همدیگر به سمت محضر حرکت کردیم. با محضردار آشنا بود. با بانک هم آشنا بود. با صاحب پارکینگ هم آشنا بود. انگار چنانچه این کاره باشی باید آشنا زیاد داشته باشی. داخل محضر چک خودرو را رد و بدل کردیم و وکالت فروش از فروشنده اخذ کردیم( فروشنده که قبلاً اعلام کرده بود ماشین برای دوستش هست خودش تمام کارهای اداری و وکالت را انجام داد! البته هرزگاهی از یک نفر تلفنی هم استعلام می گرفت).

دو روز بعد با خانمم برای تعویض پلاک خودرو به مرکز تعویض پلاک تهران مراجعه کردیم. ساعت 6 صبح بود و صف عریض و طویلی در تعویض پلاک شکل گرفته بود. آنجا حضور سه نفر خانمِ تنها با فروشنده های آقا و یا بعضاً دارای وکالت فروش، برایم جالب بود. کارهای اداری انجام شد و پلاک تعویض و نصب شد و برای بیمه خودرو اقدام کردیم. 

نمیدانم کِی و برای چه بود که یک بار وسط سال مدارک مالکیت و سند شرکت خودرو را آوردم تا بررسی کنم. دست بر قضا بالای سند شرکت خورده بود« سند خودروی مزایده ای». در مدت استفاده از خودرو به یک زدگی کوچک در شیشه سمت شاگرد پی برده بودم که هر جا بُردم رفع نشد و همه گفتند یا حساس نباش یا اگر حساسی شیشه را کامل عوض کن. دیگری همان مشکل ترمز دستی بود که فروشنده کامل رفع کرده بود. اگر نقص دیگری هم داشت که ما نمیدانیم در مدت یک و نیم سال استفاده چیزی بُروز نکرد. 

نمیدانم اطلاع دارید یا نه اما سایپا و ایران خودرو برای خودرو های دارای زدگی، نقص و ... چند وقت یک بار مزایده ای برگزار می کند و خریداران زیادی از شهر های مختلف پس از خرید خودرو و رفع نقص آن آن را با قیمت بالاتر به فروش می رسانند. این شغل برخی از افراد است! این شغل مشکلی ندارد اما جالبش اینجاست که شما خودرو نقص دار را رفع نقص می کنید و به قیمت بالاتر می فروشی و این یک کاسبی است. 

به هر حال این قصه خرید خودرو بود. اما درسی که من از این داستان گرفتم:

1- رؤیت تمام و کمال و بدون هیچ رودروایسی و عجله اسناد و مدارک خودرو در محل بازدید از خودرو بود. اگر سند به نام فروشنده نیست ادامه ندهید. اگر فروشنده در ارائه اسناد اکراه دارد مشکلی هست. همین موضوع که ظاهراً چیز کوچکی به نظر می رسد، برخی مواقع برایتان گران تمام می شود؛

2- روی کارشناسی خودرو 100 درصد حساب نکنید و همه چیز به شانس و اقبال و ... بستگی دارد. بحث دست کاری کیلومتر خودرو و ... را که نگم. تجربه من از سایت های کارشناسی خودرو عالی نبود؛ 

3- قبل از خرید خودرو با چند نفر مشورت کنید و از محتوای وکالت فروش و تعداد روزهایی که برای تعویض پلاک توافق می کنید فکر کنید. حداقل با آمادگی ذهنی می روید؛

4- جریمه و عوارض خودرو بر عهده فروشنده است. هزینه انتقال محضر هم بود. الآن را اطلاعی ندارم که رجوع به محضر ضرورتی دارد یا خیر؟ این موضوعی بود که سال ها بین ناجا و کانون سردفتران بحث بود؛

5- شما هم تجارب خود را به بخش نظرات اضافه کنید شاید روزی به کار کسی آمد...

ماجرا فروش خودرو را در یادداشت دیگری می نویسم.